İş Avusturya

Avusturya'da çalışma izni almak için, özellikle AB/AEA dışından geliyorsanız, birkaç aşamadan geçmeniz ve bir dizi belge hazırlamanız gerekmektedir. 

 

Çalışma İzni Türleri

   Avusturya'da, niteliklerinize ve durumunuza bağlı olarak birkaç tür çalışma izni bulunmaktadır:

   - Kırmızı-beyaz-kırmızı kart: Yüksek nitelikli uzmanlar, Avusturya üniversitelerinden mezunlar ve eksikliğin yaşandığı mesleklerde çalışanlar için. Bu izin 2 yıl süreyle geçerlidir ve belirli bir işverene bağlıdır.

   - AB Mavi Kartı: Yüksek öğrenime sahip kişiler ve asgari ücret şartlarına uygun bir iş teklifi olanlar için.

   - İş arama vizesi: Yüksek nitelikli uzmanların Avusturya'ya iş aramak için gelmelerine olanak tanır.

   - Mevsimlik çalışma izinleri: Tarım veya turizm gibi sektörlerde geçici istihdam için.

 

Başvuru süreci

   - İş teklifi: Çalışma izni başvurusunda bulunmak için Avusturyalı bir işverenden onaylanmış bir iş teklifi olmalıdır.

   - İşverenin rolü: İşveren, Avusturya İstihdam Hizmetine çalışma izni için başvurmalıdır. Bazı durumlarda, bu pozisyon için Avusturya'da uygun aday bulunamadığını kanıtlamak gerekebilir.

   - Belgelerin sunulması: Başvuru, şahsen veya işveren aracılığıyla Avusturya'daki yerel göç bürosuna veya yurtdışındaki Avusturya konsolosluğuna yapılabilir.

 

Gerekli belgeler

   Çoğu çalışma izni için, Red-White-Red Card dahil olmak üzere, şu belgeler gereklidir:

   - Geçerli pasaport

   - Niteliklerin kanıtı (diplomalar, iş deneyim belgeleri)

   - İş sözleşmesi

   - Avusturya'da konaklama kanıtı

   - Sağlık sigortası

   - Güncel fotoğraflar

   - Biyometrik veriler

   - Yeterli mali kaynakların kanıtı

 

   AB Mavi Kartı için ayrıca maaşınızın belirlenen asgari eşiğe uygun olduğunu kanıtlamalısınız (yıllık yaklaşık €46,000).

 

Puan Tabanlı Sistem

   Avusturya, özellikle yüksek nitelikli uzmanlar için bazı çalışma izni türlerinde puan tabanlı bir değerlendirme sistemi kullanır. Puanlar, eğitim, iş deneyimi, yaş, dil bilgisi ve Avusturya'da eğitim almış olmak veya patent sahibi olmak gibi diğer faktörler üzerinden verilir.

 

İşlem Süresi

   Çalışma izni başvurusunun işlem süresi değişebilir, ancak genellikle birkaç hafta sürer. Çalışmaya başlamadan önce gecikmelerden kaçınmak için başvurunun önceden yapılması önerilir.

AB/AEA vatandaşları için özellikler:

Hareket özgürlüğü: AB/AEA vatandaşları vizesiz olarak Avusturya'ya gelebilir ve çalışma iznine gerek olmaksızın ilk üç ay çalışabilirler.

 

Uzun süreli kalışlarda kayıt: AB vatandaşı olan kişi Avusturya'da 90 günden fazla kalmayı planlıyorsa, yerel yetkililere kayıt yaptırması ve Kayıt Sertifikası alması gerekir. Bunun için pasaport, ikamet ve istihdam kanıtı (örneğin, iş sözleşmesi) ve sağlık sigortası kanıtı sunulmalıdır.

 

Sağlık sigortası ve vergiler: AB vatandaşlarına, 90 günden sonra Avusturya sağlık sigortası sistemine kayıt yaptırmaları önerilir ve gelirleri Avusturya'da vergilendirilir.

 

AB dışı ülkelerin vatandaşları için özellikler:

Vize ve izin gereksinimleri: AB dışı ülkelerin vatandaşlarının Avusturya'da çalışmak için vize ve çalışma iznine ihtiyacı vardır. 

 

Sağlık sigortası ve vergiler: AB dışı vatandaşların sağlık sigortasına sahip olmaları ve Avusturya sosyal sigorta sistemine kayıtlı olmaları gerekmektedir. AB vatandaşları gibi, onlar da Avusturya'da vergilendirilir.

İnternette iş arama

   Avusturya'da iş bulmanın en rahat yolu, özel çevrimiçi platformları kullanmaktır:

   - Yerel ve uluslararası iş ilanı siteleri: Avusturya'da iş bulmak için popüler platformlar arasında [Indeed](https://at.indeed.com), [Karriere](https://www.karriere.at) ve LinkedIn bulunmaktadır. Bu siteler, hem Almanca konuşanlar hem de İngilizce olarak iş arayanlar için iş ilanları sunmaktadır.

   - Almanca bilmeden çalışma: Almanca bilmiyorsanız, özellikle BT, pazarlama ve turizm alanlarında İngilizce konuşulan büyük uluslararası şirketlerde işler bulunmaktadır. Ancak, en azından temel düzeyde Almanca bilgisi önemli bir avantaj olacaktır.

 

Ajanslar üzerinden çalışma

   Avusturya'da Adecco ve Manpower gibi işe alım ajansları yaygın olarak bulunmaktadır ve uygun iş pozisyonlarını bulmada yardımcı olabilir ve evrak başvuru süreci hakkında danışmanlık yapabilirler. Ajanslar, hem Viyana'da hem de ülkenin diğer şehirlerinde iş aramada faydalıdır.

 

Gazeteler ve ağlar

   Der Standard ve Kurier gibi Avusturya gazeteleri güncel iş ilanları yayınlar. Bu tür kaynakların kullanımı, özellikle geleneksel endüstrilerde yerel iş tekliflerini bulmada yardımcı olabilir.

 

Başarılı bir iş bulma için önemli tavsiyeler

   - Özgeçmiş ve motivasyon mektubunu uyarlama: Avusturya'da özgeçmişin tablo şeklinde ve en fazla 2 sayfa olması yaygındır. Motivasyon mektubu kısa olmalı, özgeçmişteki bilgileri tekrar etmemeli ve mutlaka belirli bir pozisyona göre kişiselleştirilmelidir.

   - İsteğe bağlı başvurular: Bu, Avusturya'da, ilan edilmemiş olsa bile, şirketlere özgeçmiş göndermek yaygın bir uygulamadır. Bu şekilde ilgi ve inisiyatif gösterilebilir.

 

Dil kursları

   İngilizce konuşulan işler olsa da, Almanca bilgilerini geliştirmek iş bulma şansını büyük ölçüde artırır ve Avusturya kültürüne entegrasyonu kolaylaştırır.

Dil bilgisi

   - Almanca: Avusturya'daki çoğu şirkette çalışma dili Almancadır. Sektöre bağlı olarak dil gereksinimi temel (A2) ile ileri düzey (C1) arasında değişebilir. Sağlık, kamu hizmetleri ve inşaat gibi sektörlerde yüksek düzeyde Almanca gerekli olup, BT ve uluslararası şirketlerde İngilizce bilgisi yeterli olabilir.

   - İngilizce: Teknoloji ve pazarlama gibi bazı sektörlerde İngilizce bilgisi yeterli olabilir. Bununla birlikte, temel düzeyde Almanca bilgisi çalışma ortamına uyum sağlamada faydalı olacaktır.

 

Nitelikler ve eğitim

   Avusturya'da iş bulmada nitelikler önemlidir, özellikle yüksek vasıflı pozisyonlar için. Mühendisler, programcılar veya doktorlar gibi meslekler için diplomaların ve mesleki deneyimin doğrulanması gereklidir. Bazı durumlarda, diplomaların Avusturya makamları tarafından resmi olarak tanınması gerekebilir. Red-White-Red Card veya EU Blue Card almak için belirli eğitim ve deneyim kriterlerine uygun olmak önemlidir.

 

İşe alım için evraklar

   Vatandaşlığınıza bağlı olarak farklı çalışma izinlerine ihtiyaç duyabilirsiniz. AB vatandaşları çalışma iznine ihtiyaç duymazlar, ancak ülkede 90 günden fazla kalacaklarsa yerel makamlara kayıt yaptırmaları gereklidir. Üçüncü ülke vatandaşları genellikle iş teklifi ve belirli nitelik kriterlerine uygunluk gerektiren Kırmızı-Beyaz-Kırmızı kartı veya AB Mavi Kartı almak zorundadır.

 

İş bulma tavsiyeleri

   - Özgeçmiş ve motivasyon mektubunu hazırlayın: Avusturya'da özgeçmiş tablo formatında yazılır ve fotoğraf içermelidir. Motivasyon mektubu belirli bir pozisyona göre uyarlanmalıdır.

   - Çevrimiçi platformları kullanın: Avusturya'da iş aramak için popüler siteler StepStone, Karriere ve LinkedIn gibi uluslararası platformlardır.

Avusturya, özellikle yabancı uzmanlar için çeşitli sektörlerde iş fırsatları sunmaktadır. En çok talep gören faaliyet alanları şunlardır:

 

Teknoloji ve BT

   Bilgi teknolojileri sektörü dijitalleşme sayesinde hızla büyüyor. Yazılım geliştirme, veri analizi, siber güvenlik ve bulut teknolojileri gibi alanlarda uzmanlara olan talep yüksektir. İşverenler genellikle uluslararası deneyime sahip uzmanlar arar ve bu alanda İngilizce bilgisi yeterli olabilir.

 

Sağlık

   Avusturya, yaşlanan nüfus nedeniyle artan bir sağlık çalışanı ihtiyacı ile karşı karşıyadır. Doktorlar, hemşireler, sosyal hizmet uzmanları ve yaşlı bakımı uzmanları sürekli olarak talep edilmektedir. Bu alanda çalışmak için yüksek düzeyde Almanca bilgisi ve doğrulanmış nitelikler gereklidir.

 

Mühendislik ve inşaat

   Elektrik mühendisliği, inşaat mühendisliği, enerji mühendisliği gibi farklı mühendislik alanlarına ve inşaat uzmanlarına olan talep yüksek kalmaktadır. Altyapı ve kentsel inşaat projelerinin gelişimi, nitelikli uzmanlar gerektirir.

 

Turizm ve otelcilik

   Avusturya popüler bir turistik noktadır, bu da otel, restoran ve etkinlik organizasyonu ile ilgili alanlarda sürekli bir iş gücü ihtiyacı doğurur. Bu sektörde çalışmak genellikle Almanca ve İngilizce dahil olmak üzere birden fazla dil bilgisi gerektirir.

 

Finans ve bankacılık

   Avusturya'nın güçlü finans sektörü, finansal analistler, yatırım danışmanları ve muhasebeciler gibi finans uzmanlarına olan talebi yüksek tutmaktadır. Bu alanda Almanca bilgisi ve uluslararası müşterilerle çalışma tecrübesi önemlidir.

 

Avusturya'da ayrıca, özellikle aşağıdaki sektörlerde kalifiye olmayan işçilere yönelik kayda değer bir talep bulunmaktadır:

 

Tarım ve mevsimlik iş

   Mevsimlik işçiler, özellikle hasat için, tarım sektöründe talep görmektedir. Bu geçici işler genellikle özel beceriler gerektirmez, ancak fiziksel dayanıklılık gerektirir. Özellikle Doğu Avrupa'dan gelen göçmenler bu sektörde sıkça iş bulmaktadır.

 

Turizm ve otelcilik

   Turizm sektöründe otel, restoran, resepsiyon veya temizlikte çalışacak kalifiye olmayan işçilere yönelik sürekli bir talep bulunmaktadır. Bu işler, Alpler gibi turistik bölgelerde ve Viyana, Salzburg gibi büyük şehirlerde özellikle popülerdir.

 

Perakende ticaret ve depolar

   Depo işçileri, kasiyerler, mağaza çalışanları ve hamallar da Avusturya'da talep görmektedir. İşverenler genellikle yüksek bir kalifikasyon gerektirmeyen basit işleri yapacak personel aramaktadır.

 

Sosyal bakım

   Yaşlı ve engellilerin bakımı alanında, özellikle bakım evleri veya evde çalışma için kalifiye olmayan işçilere yönelik talep yüksektir.

 

Bu tür işler genellikle yüksek kalifikasyon gerektirmese de, Almanca dil bilgisine sahip olmak, hatta temel seviyede bile olsa, başarılı bir iş bulma şansını önemli ölçüde artırır.

Avusturya'nın emeklilik sistemi, devlet emekliliği, kurumsal emeklilikler ve özel emeklilik birikimlerinden oluşan üç seviyeye dayanmaktadır. Emekli ödemelerinin ana kısmı, mevcut emeklilerin zorunlu katkılar aracılığıyla çalışanlar tarafından finanse edildiği devlet dağıtım ilkesine dayanır. Bu seviye, ülkedeki neredeyse tüm çalışanları kapsamaktadır ve birçok emekli için başlıca gelir kaynağıdır.

 

Avusturya emeklilik sisteminin ana özellikleri:

Emeklilik yaşı:

   - Erkekler için emeklilik yaşı 65 iken, kadınlar için bu yaş şu anki 60'tan 2033 yılına kadar 65'e yükseltilmektedir. Erken emeklilik seçeneği mevcut, ancak erken çıkışın her yılı için %5,1 oranında mali ceza uygulanmaktadır.

 

Minimum hizmet süresi:

   Emeklilik hakkı kazanmak ve katkı sağlamak için en az 15 yıl çalışmak gerekir. Emeklilik maaşı, çalışma hayatındaki en yüksek gelire sahip 18 yıllık döneme dayanarak hesaplanır.

 

Ek emeklilikler:

   Avusturyalı işverenler, ek kurumsal emeklilik planları sunabilir. Bu planlar, çalışanlara emekliliklerinde ek ödemeler alma olanağı tanır. Ayrıca gönüllü emeklilik birikimleri yapılması da mümkündür.

 

Expat'lar için özellikler:

   Avusturya'da çalışan kişiler, vatandaşlıklarından bağımsız olarak, yaş ve hizmet süreleri şartlarını yerine getirdiklerinde emeklilik hakkı kazanabilirler. Dikkat çekici bir şekilde, birçok ülke, AB ülkeleri dahil olmak üzere, Avusturya ile anlaşmalar yapmıştır, bu da emeklilik haklarının ülkeler arasında taşınmasını kolaylaştırır.

 

Avusturya emeklilik sistemi, nüfusunun yaşlanmasına rağmen, Avrupa'daki en istikrarlı ve tatmin edici sistemlerden biri olarak kabul edilmektedir.

Avusturya'da sosyal sigorta sistemi zorunludur ve tüm çalışanlar ve nüfusun birçok diğer kategorisi üzerinde geçerli olan birkaç ana sigorta türünü kapsar. Başlıca sosyal sigorta türleri şunlardır:

 

Sağlık Sigortası

   Sağlık sigortası, tedavi, hastanede yatış, sağlık kontrolleri, evde bakım ve rehabilitasyon masraflarını kapsar. Ayrıca hastalık raporu ve doğum masrafları da dahil edilmiştir. Avusturya'da resmen çalışan herkes, işverenleri aracılığıyla otomatik olarak sağlık sigortası sistemine kayıtlıdır. Aile üyeleri belirli şartlar karşılandığında ücretsiz olarak sigortalanabilir.

 

Emeklilik Sigortası

   Emeklilik sigortası yaşlılık emeklilik ödemelerini içerir. Hem işverenler (%12,55 maaştan) hem de çalışanlar (%10,25) katkı yaparlar. Emeklilik almak için, katkı ödemelerinin yapıldığı en az 15 yıl çalışma süresi gereklidir. Ayrıca, emeklilik ödemelerini azaltarak erken emeklilik veya emeklilik yaşı sonrası çalışmaya devam edildikçe emekliliği artırma imkanları da mevcuttur.

 

Kaza Sigortası

   Kaza sigortası, profesyonel faaliyetlerle ilgili yaralanmaları ve hastalıkları kapsar. Tedavi, geçici iş göremezlik veya sakatlık durumunda tazminat ve rehabilitasyon hizmetlerini içerir.

 

İşsizlik Sigortası

   İşsizler, belirli bir süre çalışma ve ilgili katkı ödemeleri yapmış olmak şartıyla işsizlik ödeneği alma hakkına sahiptir (maaştan %5,9, bunun yarısını işveren öder). İşsizlik ödeneğini tüketenler için ek yardım programları da bulunmaktadır.

 

Annelik ve Aile Sigortası

   Çalışanlar hamilelik ve doğum yardımları alma ve ebeveyn iznine çıkma hakkına sahiptir. Ebeveynler, çocuğun iki yaşına kadar bakım izni alabilir ve bu izin maddi yardımla desteklenir.

İşten Çıkarma Kuralları

   - İşten çıkarma bildirimi: Bildirim süreleri iş türüne göre değişir. İşten çıkarma karşılıklı anlaşma ile veya disiplin ihlalleri gibi özel durumlarda erken yapılabilir.

   - İşten çıkarma koruması: Doğum izni ve çocuk bakımı izni sırasında çalışanlar işten çıkarma koruması altındadır. Bu koruma süresi, iznin bitiminden sonra dört haftaya kadar devam eder.

 

İzinler

   - Yıllık izin: Çalışanlar, minimum 5 hafta (beş günlük çalışma haftasında 25 iş günü) ücretli izne hak kazanır. Aynı işverenle 25 yıllık hizmetten sonra bu hak 6 hafta izne çıkar.

   - Hastalık izni: Çalışan, ilk altı hafta boyunca tam maaş alır, ardından sosyal sigortadan hastalık raporu yardımı alma imkanı vardır.

   - Doğum ve ebeveyn izni: Gelecek anneler 8 hafta doğum öncesi ve 8 hafta doğum sonrası (çoklu doğum veya sezaryen halinde 12 hafta) izni alır. Ebeveynler, çocuğun iki yaşına kadar bakım iznine çıkabilir ve bu izni ebeveynler arasında paylaşabilir.

 

Resmi Tatiller

   Avusturya'da resmi olarak tanınmış 13 ulusal tatil günü vardır, bunlar arasında Yeni Yıl, Paskalya Pazartesisi, İşçi Bayramı, Noel ve diğerleri bulunur. Bu günler ücretli tatil günleri olarak kabul edilir.

 

Bu kurallar, Avusturya'da çalışanların yüksek düzeyde korunmasını sağlar ve ücretli izinler, özel durumlarda işten çıkarma korumaları ve diğer sosyal garantileri güvence altına alır.

Avusturya'da birçok meslek sendikası ve örgüt bulunur, bu örgütler aktif olarak çalışanların haklarını korur ve yasal ve sosyal destek için geniş imkanlar sunar.

 

Avusturya Sendikalar Federasyonu:

   Bu, ülkenin ana sendikal örgütüdür ve 1,2 milyondan fazla üyesi vardır. Farklı sektörlerde çalışanların çıkarlarını temsil eden çeşitli sektörel sendikaları içerir. Sendikaların temel görevi, çalışma şartları, maaşlar ve sosyal garantileri düzenleyen toplu sözleşme müzakereleridir. Ayrıca, üyelerine hukuki danışmanlık ve iş uyuşmazlıklarında yardım sağlarlar.

 

Çalışma Odaları:

   Avusturya'daki tüm ücretli çalışanlar ve serbest meslek sahipleri için zorunlu bir organizasyondur ve yaklaşık 4 milyon üyesi vardır. Çalışma odaları, çalışanların haklarını koruma, hukuki danışmanlık sağlama, vergilendirme ve iş hukuku konularında yardım etme, ayrıca sosyal ve iş konularında çalışanların mahkemelerde temsilini sağlama konularında çalışır. Üyeler otomatik olarak maaşlarından %0,5 oranında aidat öderler, bu da kalıcı destek ve kaynak sağlar.

 

Toplu sözleşmeler:

   Avusturya, en kapsamlı toplu sözleşme sistemlerinden birine sahiptir. Çalışanların yaklaşık %98'i, bu sözleşmelerle koruma altındadır ve bu sözleşmeler, minimum ücretler, çalışma koşulları, çalışma saatleri ve sosyal güvence gibi hususları belirler. Sendikalar ve işverenler, bu sözleşmeler üzerinde her yıl müzakereler yaparak, istikrarlı ve adil çalışma koşullarını sağlar.

 

Çalışanlara yardım:

   Meslek sendikaları ve işçi odaları, iş anlaşmazlıkları durumunda, haksız işten çıkarmalara karşı koruma sağlayarak çalışma koşullarını iyileştirme girişimlerini destekler. Çalışanlar, ücretsiz danışmanlık hizmetlerinden yararlanabilir ve gerektiğinde yasal koruma talep edebilir.

Avusturya'da girişimcilik faaliyetlerini yürütmek, çeşitli devlet kurumlarında bazı formalitelerin yerine getirilmesini ve kaydedilmesini gerektirir. İşte yeni girişimciler için anahtar özellikler:

İşletme türünün seçimi

   Avusturya'da en popüler işletme türleri, şahıs şirketi ve limited şirket (GmbH) şeklindedir. GmbH, 35.000 Euro'luk bir asgari sermaye gerektirir ve bunun 17.500 Euro'su kayıt sırasında ödenmelidir.

   Startuplar için yeni bir esnek şirket formu olan FlexCo, limited şirket ve anonim şirket unsurlarını birleştirir ve startupların ihtiyaçlarını karşılamak için özel olarak tasarlanmıştır.

İşletme kaydı

   İşe başlamak için, iş ruhsatı alınmalı ve bu, yerel yönetimlerde (örneğin, iş kaydı için online platform olan GISA gibi) düzenlenebilir. Birçok işletme türü için Ticaret Sicil Kaydı da zorunludur. Tüm belgeler Almanca'ya çevrilmeli ve noter tasdikli olmalıdır. Kayıttan sonra, vergi numarası da alınmalı ve çalışanlar sosyal güvenlik sistemine kaydedilmelidir.

Vergiler ve sosyal katkılar

   Avusturya'da işletmeler, kurumlar vergisi (%25) ve KDV (%20) oranında vergilendirilir. Girişimciler ayrıca kendi hesabına çalışanlar için Sosyal Güvenlik Sistemine kayıt yaptırmalıdır.

Lisanslar ve izinler

 Mühendislik hizmetleri, tıp, kimya sanayii gibi bazı meslekler ve faaliyet alanları için uzmanlığı ve mesleki deneyimi kanıtlayan özel bir lisans gereklidir.

Ek yönler

   Avusturya, yeni şirketleri bazı vergi ve ücretlerden muaf tutan NeuFöG gibi çeşitli girişimci destek programları sunar. Ayrıca, yabancı yatırımcılara düşük maliyetli koşullar ve hibe sağlama dahil olmak üzere startup programları da mevcut.

Avusturya'da girişimcilik faaliyetleri, istikrarlı ekonomisi, yüksek yaşam standartları ve devlet destekli iş dünyası avantajları ile cazip olabilir.